B5 Vitamini (Pantotenik Asit) Nedir? Ne İşe Yarar?

B5 Vitamini Nedir?

B5 vitamini, vücuda alınan gıdaların enerjiye dönüştürülmesine yardımcı olan bir vitamindir. Pantotenik asit ya da provitamin B5 olarak da bilinir. İnsan hayatının devamı için gerekli olan en önemli maddelerden biridir (1). Ayrıca vücutta yağ yapımı, kan hücresi üretimi, bağışıklık sistemine destek sağlama gibi birçok işlev pantotenik asit görevleri arasında bulunur (2). B5 vitamini, suda çözünebilir ve vücutta depo edilemez. Bu nedenle gıda maddeleri aracılığıyla vücuda alınması gerekir (3).

Pantotenik Asit (B5 vitamini) Ne İşe Yarar?

Provitamin çeşitleri arasında yer alan pantotenik asit, karbonhidrat, protein ve lipitleri vücudun kullanması ve sağlıklı bir cilt için önemlidir (4). Pantotenik asidin oluşturduğu Koenzim-A ise insan vücudu için önemli birçok işlemin yapılmasına katkı sağlayabilir. Genel olarak “Pantotenik asit ne işe yarar?” ve “Pantotenik asit faydaları nelerdir?” sorularının cevapları şunlardır:

• Vücutta kan hücrelerinin oluşmasında ve oksijenin taşınmasında fayda sağlayabilir (2).
• Metabolizmaya veya kolesterolün normal seviyede kalmasına yardımcı olabilir (5). 
• Steroid hormonlarının, D vitamini ve bazı sinir ileticilerin normal sentezine katkıda bulunabilir (6).
• Pantotenik asit yorgunluk ve bitkinlik şikayetlerinin azalmasına katkıda bulunabilir (1).
• Vücudun bağışıklık direncinin sağlanmasında fayda sağlayabilir (4).

Pantotenik Asit (B5 vitamini) Nelerde Bulunur?

Pantotenik asit günlük ortalama 6 mg tüketilmelidir. (3) Bu oranda B5 vitamini, normal beslenmeyle birçok besin maddesinden rahatlıkla alınabilir. Pantotenik asit bulunan bitkisel ve hayvansal gıdalardan bazıları şunlardır:

B5 vitamini bulunan bitkisel kaynaklı besinler

• Mantar (1), 
• Salatalık (7), 
• Biber (yeşil, kırmızı, dolmalık biber) (7), 
• Brokoli (1), 
• Bezelye (7), 
• Karnabahar (7), 
• Kereviz (7), 
• Tatlı patates (1), 
• Pazı (7),  
• Kuşkonmaz (7), 
• Yeşil sebzeler (7), 
• Lahana (2), 
• Domates (7), 
• Avokado (1), 
• Fasulye (2), 
• Mısır (7), 
• Kuru baklagiller (nohut) (1),
• Tahıllar (tam buğday, yulaf gibi) (1).
• Fıstık (1),
• Ayçiçeği (1).

B5 vitamini bulunan hayvansal kaynaklı besinler

• Süt (1), 
• Yoğurt (2), 
• Peynir (2), 
• Yumurta (1), 
• Tavuk (2), 
• Dana eti (1), 
• Karaciğer (1), 
• Balık (1),
• Sakatat (1).

Cilt Bakımında B5 Vitamini Nasıl Kullanılır?

B5 vitamini, cilt ve tırnak bakımında faydalı bir maddedir. Cildin yenilenmesi, onarılması, nemlendirilmesi gibi birçok olumlu etkisi vardır. Cilt bakımına etkili olabilmesi için bu vitamini içeren gıdaların tüketilmesi gerekir. Cilt üzerine uygulanacak şekilde ürünlere eklenen B5 vitamini daha kolay etki gösterebilir. Bu nedenle deri yoluyla vücuda alınması için krem, losyon gibi birçok kozmetik ürüne ve makyaj malzemesine eklenebilir. Bu ürünlerin vücuda uygulanması ile nemlendirici etkisinden yararlanılabilir. Derideki kolajen dokuyu uyararak yaşlanma önleyici etkilerin görülmesine destek olabilir. Cildin en dış katmanındaki yağ hücrelerinin sentezini arttırarak koruyuculuk görevi görebilir. Hücrelerin yenilenmesini de sağlayabilir ve böylece yara iyileşmesini hızlandırabilir (2). B5 vitamininden (pantotenik asit) üretilen ve cilde pek çok olumlu etki sunduğu bilinen panthenolün faydaları hakkında da bilgi almak için ilgili içeriğimizi inceleyebilirsiniz.

Panthenol Nasıl Kullanılır?

Panthenol’ün vücut ve saç bakımı üzerine olumlu etkileri vardır. Vücudun enerji dengesini sağlamak için besinlerden yeterince almak önemlidir. Eğer B5 vitamini içeren gıdalar yeterince tüketilmiyorsa panthenol içeren besin takviyeleri ve kremlerden destek alınabilir. Cilt üzerine sürülerek krem formunda kullanılabilir. Kremler kısa sürede deriden emilerek etkisini göstermeye başlayabilir. Ayrıca besin ve vitamin takviyeleri aracılığıyla da vücuda alınabilir (1). Cilde iyi gelen besinler konulu içeriğimizi inceleyerek cilt üzerinde olumlu etkisi bulunduğu söylenen besinleri detaylıca inceleyebilirsiniz.

Pantotenik Asit Cilde Faydaları Nelerdir?

Pantotenik asidin cilt bakımında ve onarım sürecinde, cildin yeniden yapılanmasında önemli katkıları vardır. Provitamin B5, ciltte en çok nemlendirici ve yara iyileştirici olarak kullanılabilir. Pantotenik asit cilde faydaları şu şekilde sıralanabilir:

• Cilt Bariyerini Koruma: Cildin bir nevi koruma kalkanı olarak da bilinen cilt bariyeri, B5 vitamini sayesinde cildi dış etkenlerden gelebilecek deformasyonlardan koruyabilir (6).
• Onarıcı Etki: Cilt yaralarının iyileşmesinde hızlandırıcı etkisi vardır. (6) 
• Yoğun Nemlendirme: B5 vitamini cilt için yoğun nemlendirme sağladığı gibi ciltteki nemi de koruyarak nem kaybına engel olabilir (6).
• Yaşlanma Karşıtı: Provitamin B5 sayesinde cilt kendini normalden daha hızlı onarabilir ve böylece ciltteki mevcut kırışıklık görünümü azalabilir, yaşlanma etkileri yavaşlayabilir (5).
• Saçlara Etkisi: Provitamin B5, saçın parlaklığını ve hasara karşı direncini artırırken nem içeriğini kontrol etmeye yardımcı olabilir. (7)

Pantotenik Asit Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Pantotenik asit eksikliği, doğada çokça bulunduğu için normal bir beslenme şekli olan kişilerde pek görülmeyebilir. Ancak düzenli ve sağlıklı beslenmeyen kişilerde, eksikliği bazı belirtilere neden olabilir. O belirtilerden bazıları şunlardır (2):

• Halsizlik, yorgunluk hissi,
• Ruhsal durum bozuklukları, depresyon belirtileri,
• Cilt bozuklukları (ciltte kuruluk, dermatit, akne oluşumu),
• Mide asidindeki azalış ile kusma, iştahsızlık, sindirim rahatsızlıkları,
• Kan şekeri düşmesi,
• Üst solunum yolu enfeksiyonlarının tekrar etmesi,
• Büyüme fonksiyonlarında azalma.

Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.

Kaynakça:

https://ods.od.nih.gov
https://www.healthline.com
https://www.nhs.uk
https://tr.medicineh.com
https://dergipark.org.tr
https://www.researchgate.net
https://www.qvskincare.com.au