Hamilelikte Sivilce Neden Olur? Nasıl Geçer?

Hamilelikte Sivilce Sorunu Neden Olur?

Hamilelikte sivilce çıkması yaygın görülen bir durumdur. Ancak sivilcelenmenin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Hamilelik döneminde meydana gelen hormonal ve fizyolojik değişimlerin kişinin sivilceye olan yatkınlığı ile birleşmesi hamilelikte sivilce sayısında artışa neden olabilir. Sivilce; kıl köklerinin ölü hücreler, kir ve yağ bezlerinin ürettiği sebum tarafından tıkanması sonucu oluşur. Tıkanan kıl kökleri iltihaplanmaya neden olabilir ve kıl köklerinde irin benzeri iltihaplı bir sıvı oluşur. Bazı sivilceler uç verir ve iltihaplı sıvı bu açıklıktan akar gider. Bazıları ise uç vermez ve kör sivilce adı verilen cilt katmanın içinde şişlik oluşturabilir. Yağ bezlerinin aşırı sebum üretmesi hamilelikte yüzde sivilce başta olmak üzere vücudun hemen her bölgesinde sivilce çıkmasına yol açabilir.²

Vücuttaki sebum üretimi erkek cinsiyet hormonları androjenler ve kadın cinsiyet hormonları östrojenler tarafından yönlendirilir. Androjenler sebum üretimini artırırken östrojenler sebum üretiminin azalmasını sağlar. Androjenlerin çok yüksek olması ya da östrojen hormonlarının çok düşük olması sivilce gelişimine katkıda bulunabilir.²

Hamilelik döneminde artan bir diğer kadınlık hormonu progesteron da sebum üretimi üzerinde etkilidir. Her ne kadar kadınlık hormonu olarak kabul edilse de progesteron androjenik özelliklere sahiptir ve hamilelik döneminde yükselen progesteron seviyesi sebum üretiminin artmasına neden olabilir. Aynı zamanda progesteron kıl köklerinin daralmasına neden olarak daha kolay tıkanmalarına ve hamilelikte sırtta sivilce geliştirme riskinin artmasına yol açabilir.²

Hamilelik sürecinde östrojen, progesteron ve erkeklik hormonu olan testosteron düzeyleri bebeğin anne rahmine yerleşmesine ve gelişimine katkıda bulunmak için artış gösterir. Hormonlardaki bu artış üçüncü trimestera kadar devam eder. Hamilelikte vücutta sivilce çıkması özellikle gebeliğin ilk üç ayında artan progesteron seviyesi nedeniyle daha yaygındır.²

Hamilelikte Sivilce Nasıl Geçer?

Hamilelikte sivilce çıkması doğal bir durumdur ve genellikle hormon seviyeleri normal değerlerine ulaştığında kendiliğinden geçer. Hamilelikte sivilce tedavisi için reçeteli ya da reçetesiz sivilce ilaçları ile kimyasal leke tedavilerinden uzak durmak hem bebeğin sağlıklı gelişimi hem de anne adayının genel sağlık durumunun korunması açısından önemlidir.³ Özellikle aşağıdaki sivilce ilaçların kullanmaktan kaçınmanız gerekir.
Sivilce tedavisinde kullanılan ve güçlü etkilere sahip ilaçlar, hamilelik döneminde kullanılırsa bebekte ciddi doğum kusurlarına yol açabilir. Bu tip ilaçları kullanan kadınların tedaviye başlamadan en az bir ay önce doğum kontrol yöntemlerini kullanmaya başlaması gerekir. Ayrıca ilacı kullanmayı bıraktıktan bir ay içinde de hamile kalmaktan kaçınması önemlidir.³

Hamilelik döneminde kullanmayı düşündüğünüz reçetesiz sivilce ilaçları ve cilt bakım ürünlerini kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.³

Hamilelikte sivilce oluşumunu engellemek için aşağıdaki doğal ilaçlardan yardım alabilirsiniz:

Elma Sirkesi

1 ölçe elma sirkesini 3 ölçek su ile karıştırın ve pamuk yardımıyla temizlenmiş cildinize uygulayın. Elma sirkesindeki enzimler ve alfa hidroksi asitler, ciltteki fazla yağı emer ve sivilce oluşumunu önleyebilir.⁴

Yemek Sodası

1 yemek kaşığı yemek sodası ile 1 yemek kaşığı suyu karıştırın ve sadece sivilcelerin olduğu bölgeye uygulayın. Bir süre karışımın kurumasını bekledikten sonra bol su ile yıkayın. Yemek sodası ciltteki fazla yağı emerek sivilce oluşumunu engelleyebilir. Ancak cilt bariyerini koruyan yağları da ortadan kaldırabileceği ve cildi tahriş edebileceği için sık uygulanmaması önerilir.⁴

Limon Suyu

Limonda bulunan alfa hidroksi asit, cilde uygulandığında gözeneklerin açılmasına ve gözeneklerde biriken ölü cilt hücrelerinin dökülmesine yardımcı olur. Aynı zamanda anti bakteriyel özelliğe sahip olan limon suyu cilt enfeksiyonlarının önlenmesine de katkıda bulunur. Bir kaba limonun suyunu sıkın ve bir pamuk yardımıyla doğrudan sivilcelerin üzerine uygulayın 10 dakika bekledikten sonra bol su ile durulayın.⁴

Hamilelikte Sivilce Ne Zaman Geçer?

Hamilelikte sivilce oluşumu genellikle ilk üç aylık dönemin sonunda kademeli olarak azalmaya başlar ancak testosteron düzeyinin zirveye çıktığı gebeliğin üçüncü trimesterde sivilce gelişiminde ani artışlar yaşanabilir. Vücuttaki hormon dengesinin normale dönmeye başladığı hamilelik sonrası dönemde hamilelik sivilceleri azalır ve zamanla yok olur. Her hamilede sivilce problemi olmayabilir. Bazı hamilelerde östrojen hormonundaki artış sebum oluşumunu azaltarak sivilce oluşumunu baskılayabilir ve genellikle sivilceler kendiliğinden geçebilir. Hamileliğin üçüncü trimesterinde sivilcelerin artması erkek bebek olacağına dair bir işaret olarak bilinir. Erkek fetusta cinsel organlar oluştuktan sonra testosteron üretiminde bir artış söz konusudur. Ancak hamilelikte çenede sivilce cinsiyet ile ilgili herhangi bir bilgiyi işaret etmez. (2) Çenede sivilce çıkmasına neden olan diğer faktörler hakkında daha detaylı bilgiler için “Çenede sivilce neden çıkar?” yazımızı okuyabilirsiniz.

Gebelikte Sivilceden Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

Gebelik döneminde sivilceleri tedavi etmenin en sağlıklı yolu sivilce oluşumunu önlemektir. Hamilelikte sivilce çıkmasını önlemek için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz:

• Cilt temizliğine önem verin, gece ve sabah olmak üzere günde iki kez cilt tipine uygun cilt temizleyici ile yüzünüzü yıkayın. Kullandığınız temizleyicinin yağsız, alkolsüz ve cilt hücrelerini aşındırıcı herhangi bir kimyasal içermediğinden emin olun.
• Yüzünüzü ılık su ile durulayıp temiz bir havlu ya da tek kullanımlık peçete ile kurulayın. Kurulama işlemi sonrası cildin nem dengesini korumak için cilt tipine uygun nemlendirici kullanın. 
• Kirli saçlar, boyunda ve sırtta sivilce oluşmasına neden olabilir. Eğer yağlı bir saç tipine sahipseniz saçlarınızı her gün yıkayabilirsiniz. Saçlarınızı şekillendirmek için saç spreyi, köpük, jöle gibi ürünlerden uzak durun.
• Yastık kılıflarını, çarşaf ve nevresim takımını sık sık değiştirin. Ellerinizi yüzünüze çok değdirmemeye çalışın, eldeki bakteriler sivilcelenmeye neden olabilir. 
• Sivilcelere el ile müdahale etmekten kaçının. Sivilceleri patlatmak kalıcı sivilce izine neden olabilir. Sivilce patlatmanın zararları hakkında ayrıntılı bilgiler için “Sivilce patlatmak zararlı mı?” yazımızı okuyabilirsiniz.³

Hamilelikte Oluşan Sivilce Lekeleri Nasıl Geçer?

Hamilelikte oluşan sivilce lekeleri için evde uygulayabileceğiniz doğal ürünleri kullanmak en güvenli yöntemdir. Bu dönemde kimyasal içeren sivilce kremleri ya da ilaçlar kullanmak bebeğin sağlıklı gelişimini tehlikeye sokabilir. Sivilce lekeleri için yara iyileşmesini destekleyen ve hızlandıran aloe vera bitkisinden faydalanabilirsiniz. Lekelerin olduğu bölgeye bitkinin içindeki jel kısmı sürebilir, kuruduktan sonra bol su ile yıkayabilirsiniz. Ayrıca ciltteki lekeler üzerinde etkili çörekotu yağı, Hindistan cevizi yağı, limon suyu ya da bal gibi doğal ürünleri de deneyebilirsiniz. Gebelik dönem hassas bir süreçtir ve doğal ürünler olsa da bu yöntemleri uygulamadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Sivilce izleri hakkında daha detaylı bilgiler için “Sivilce izleri nasıl geçer?” yazımızı inceleyebilirsiniz.^{5 6}

Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.

Kaynakça

https://www.pregnancybirthbaby.org.au/skin-changes-during-pregnancy-acne
https://www.verywellhealth.com/why-do-i-have-acne-during-pregnancy-15699
https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/acne/acne-during-pregnancy-treatments-causes
https://www.healthline.com/health/pregnancy/acne-remedies
https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/natural-products-for-acne-scars
https://www.clearskin.in/blog/home-remedies-for-acne-scars