Ciltte Tavuk Derisi Hastalığı Nedir? Nasıl Geçer?

Tavuk Derisi Hastalığı Nedir?

Keratosis pilaris, kıl köklerinin çevresinde küçük ve ağrısız şişkinlikler oluşturan ancak zararlı olmayan bir cilt rahatsızlığıdır. Bu şişlikler, pürüzlü bir dokuya neden olan ciltte pötürlenme şeklinde kendini gösterir. Tavuk derisi hastalığı; saç, tırnaklar ve cildin en dış katmanının yapısında bulunan keratin proteinin aşırı üretiminden kaynaklanır. Keratinin fazlası kıl köklerinde birikir ve gözenekleri tıkar. Kıl kökünde biriken keratin, yumru şeklinde şişlikler yaratır ve bu şişlikler; kırmızı, kahverengi, beyaz ya da cilt tonu ile aynı renge sahip olabilir. Görüntü olarak tavuk derisine benzediği için tavuk derisi hastalığı olarak adlandırılır. Tipik olarak kolların üst kısmında yaygın olarak görülse de tavuk derisi bacak, uyluk, yanak ve kalça gibi kıl köklerinin bulunduğu herhangi bir vücut bölgesinde bulunabilir.¹

Tavuk Derisi Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Tavuk derisi hastalığı, zararsız bir hastalıktır. Tüylerin diken diken olmuş gibi cildin pürüzlü bir görünüme sahip olmasına neden olur. Bacaklarda tavuk derisi görünümü herhangi bir acı ya da ağrı hissi yaratmaz ancak kaşıntıya yol açabilir.^{2 3 4} Tavuk derisi hastalığı belirtileri şunlardır:

Kıl Köklerinde Şişlikler

Keratosis pilaris hastalığının ana belirtisi, kıl köklerinde kırmızı, beyaz, kahverengi ya da vücut renginde şişliklerdir. Çileğin noktalı yüzeyine benzer küçük lekeler özellikle kollar, bacaklar, kalça kısmında yer alır. Ancak kıl kökünün bulunduğu tüm vücut bölgelerinde görülebilir. Sadece avuç içleri ve ayak tabanında tavuk derisi hastalığı belirtilerine rastlanmaz.^{2 3 4}

Kaşıntı

Tavuk derisi görünümü şeklinde kendini gösteren şişlikler kaşıntıya neden olabilir. Özellikle şişlikler herhangi bir nedenden dolayı tahriş olduğunda kaşıntının şiddeti artabilir.^{2 3 4}

Cilt Kuruluğu

Tavuk derisi hastalığı, ciltte kuruluğa neden olabilir. Özellikle şişliklerin bulunduğu bölgelerde cilt kurur ve tahrişlere daha açık hale gelir.^{2 3 4}

Ciltte Tavuk Derisi Görünümü Neden Olur?

Tavuk derisi hastalığında görülen kıl köklerindeki şişlikleri, köklerdeki gözeneklerin tıkanması sonucu oluşur. Pürüzlü bir görünüme sahip cildin pütür pütür olmasının nedenleri arasında kıl köklerinde biriken keratin yer alır. Aşırı üretilen keratin kıl köklerinde birikir ve kıl köklerinin nefes almasını sağlayan gözeneklerin tıkanmasına neden olur. Tıkanan gözenekler kıl kökünde tümsek şeklinde şişlikler meydana getirir. Aşırı keratin üretiminin genetik kaynaklı olduğu düşünülür. Hastalığa neden olan faktör tam olarak bilinmese de egzama gibi cilt hastalıkları, ciltte tavuk derisi görünümü yaratan keratosis pilaris hastalığına neden olabilir. Ciltte kaşıntılı lekelere yol açan egzama kronik bir cilt rahatsızlığıdır. Keratoz pilaris hastalığının A vitamini eksikliğine bağlı olarak geliştiği de düşünülür. Hastalığın tedavisi, A vitamini içeren besin takviyeleri veya cilt bakım ürünleri ile desteklenebilir.^{1 2}

Tavuk Derisi Cilt Sorunu Nasıl Geçer?

Tavuk derisi cilt sorunu genellikle rahatsız edici semptomlara sahip değildir. Hastalığın tedavisi yoktur sadece kaşıntı, renk değişiklikleri ve şişliklerin görünümünü azaltmak amacıyla tedavi uygulanabilir.¹ Tavuk derisi hastalığı için önerilen tedaviler şunlardır:

Reçetesiz Nemlendirici Losyonlar ile Cildi Nemlendirmek

Kuru cilt, tavuk derisi cilt görünümünü şiddetlendirebilir. Cildi nemli tutmak için günde birkaç kez etkilenen bölgeyi nemlendirebilir ve şişliklerin azalmasını sağlayabilirsiniz. Ciltteki pürüzlü görünümü azaltmak için amonyum laktat ve alfa hidroksi asit içeren nemlendiricileri tercih edebilirsiniz. Dilerseniz bir dermatolog önerisi ile alfa hidroksi asitler, salisilik asit ve glikolik asit gibi bileşenler içeren ürünleri kullanabilirsiniz. Ayrıca keratin üretimini azaltması için A vitamini içeren ürünleri doktorun önerdiği sıklıkta cildinize uygulayabilirsiniz.¹

Peeling

Dış ya da banyo sırasında tavuk derisi görünümüne sahip cilt bölgelerini hafif masaj hareketleriyle peeling etkisi yaratan lif, kese, el bezi kullanarak yıkayabilirsiniz. Ancak bu işlem sırasında cildinize aşırı baskı uygulamamaya dikkat etmeniz önemlidir. Aksi halde cildiniz tahriş olur ve semptomları kötüleştirebilirsiniz.1

Lazer Tedavisi

Tavuk derisi görünümün olduğu bölgelere dermatolog tarafından lazer tedavisi uygulanması cilt görünümünü normalleştirebilir. Şişliklerin inmesini ve renk değişikliklerinin giderilmesine yardımcı olabilir.¹

Bunlara ek olarak aşağıdaki ev reçeteleri ile tavuk derisi görünümünün hafiflemesini sağlayabilirsiniz:

Elma Sirkesi Uygulayabilirsiniz

Elma sirkesinde bulunan alfa hidroksi asit, cilt gözeneklerinde biriken keratinin temizlenmesine yardımcı olur. Eşit miktarda elma sirkesi ve suyu karıştırarak pamuk yardımıyla tavuk derisi görünümünün olduğu bölgeye karışımı sürebilirsiniz.¹

Yemek Sodası Uygulayabilirsiniz

Yemek sodası, kıl köklerindeki keratinin temizlenmesine yardımcı olan doğal bir bileşendir. Yemek sodası ile suyu karıştırarak bir macun hazırlayabilir ve tavuk derisi görünümü olan cilt bölgesine dairesel hareketlerle sürebilirsiniz. 5-10 dakika beklettikten sonra bol su ile durulayabilirsiniz.¹

Hindistan Cevizi Yağı Uygulayabilirsiniz

Hindistan cevizi yağı cildi nemlendiren ve iltihaplanmanın önlenmesine yardımcı olan doğal bir bileşendir. Aynı manda antibakteriyel etkilere sahiptir. Etkilenen cilt bölgesini Hindistan cevizi yağı ile nemlendirebilirsiniz.¹

Aloe Vera Uygulayabilirsiniz

Keratosis Pilaris hastalığında etkilenen cilt bölgesi kuru ve kaşıntılı olabilir. Cilde iyi gelen bitkiler arasında yer alan aloe vera hastalığın semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Cildi nemlendirmek ve kaşıntı hissini azaltmak için bitkinin iç kısmında bulunan jeli sürebilirsiniz.⁵ Aloe vera bitkisi hakkında daha detaylı bilgilere “Aloe veranın cilde faydaları” yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Keratosis Pilaris Sorunu Daha Çok Kimlerde Görülür?

Tavuk derisi hastalığı genetik kökenli olabileceği için aile bireylerinde bu hastalığa sahip olanlarda görülme riski daha yüksektir. Ayrıca kadınlarda, çocuklarda ve gençlerde daha yaygındır. Buna ek olarak aşağıdaki durumlarda tavuk derisi hastalığına yakalanma riski yüksektir:

• Kuru ciltli kişiler, 
• Egzama ya da iktiyoz vulgaris hastaları,
• Saman nezlesi hastaları,
• Obez kişiler,
• Açık tenliler,
• Astım hastaları,
• Hipotiroidizm hastaları,
• Cushing sendromu olanlar,
• Diyabet hastaları,
• Down sendromlular.^{1 2}

Tavuk derisi hastalığı semptomları hormon değişikliklerinin yaşandığı gebelik ve ergenlik döneminde şiddetlenebilir.^{1 2}

Tavuk Derisi Hastalığında Kaçınılması Gerekenler Nelerdir?

Tavuk derisi hastalığında kaşıntı gelişebilir. Kaşıntı durumunda etkilenen bölgeyi kaşımak şişliklerin hasar görmesine ve semptomların ilerlemesine neden olabilir. Bu bölgedeki cildi temizlerken mümkün olduğunca nazik olmanız ve cilt dokusuna zarar verebilecek sert kimyasallar kullanmaktan kaçınmanız gerekir. Aynı zamanda banyo ya da duş sırasında sıcak su yerine ılık su kullanımına da dikkat etmelisiniz. Ciltte kuruluğa neden olabilecek sabunlar yerine nemlendirici içeriğe sahip cilt temizleme ürünlerini tercih edebilirsiniz. Dar kıyafetler ciltte sürtünmeye neden olarak şişliklerin tahriş olmasına neden olabilir. Bol ve cildin nefes almasına izin veren kumaş dokusuna sahip kıyafetler giyebilirsiniz. Tavuk derisi hastalığı nedenleri arasında beslenme yoktur. Ancak taze sebze ve meyveler içeren yeterli protein, yağ ve karbonhidrat içeriğine sahip yeterli ve dengeli bir diyet programı cilt sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. Yeterli su tüketimine dikkat ederek cilt dokusunun nem içeriğini yükseltebilir, kurumasını engelleyebilir ve tavuk derisi hastalığı semptomlarının hafiflemesine yardımcı olabilirsiniz. Su içmenin genel sağlık durumu üzerindeki etkileri hakkında daha detaylı bilgiler için “Su içmenin cilde faydaları nelerdir?” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.^{3 6}

Ciltte Tavuk Derisi Görünümü Kendiliğinden Geçer mi?

Tavuk derisi hastalığı hafif semptomlara sahip zararsız bir cilt hastalığıdır. Ancak cilt görünümünde yarattığı istenmeyen görüntü nedeniyle sinir bozucu olabilir. Genellikle geç bebeklik ya da ergenlik döneminde başlayan keratoz pilaris hastalığı, 20'li yaşların ortalarında iyileşir. Çoğu keratoz pilaris 30 yaşına geldiğinde hastalıktan tamamen kurtulabilir. Hastalığın tamamen geçmediği durumlarda tavuk derisi cilt görünümü azalır ve renk değişiklikleri neredeyse gözle görünmez. Genellikle keratoz pilaris hastalığında görülen şişlikler yazları nemli havanın etkisiyle kaybolur. Ancak kışları havanın soğuması ve kuruması şişliklerin ve renk değişikliklerinin belirginleşmesine neden olabilir.¹

Keratosis Pilaris İçin Hangi Bölüme Gidilir?

Keratoz pilaris hastalığı cilt dokusunu etkileyen bir hastalıktır. Bu nedenle cilt hastalıkları konusunda uzmanlığını tamamlayan bir dermatologdan yardım almanız gerekir. Dermatolog hastalığın belirtilerini fiziksel muayene ile inceler ve kişiye uygun bir tedavi planlar. Hastalığın semptomlarını hafifletmek için uygulamanız gereken cilt bakım rutini hakkında sizi bilgilendirir ve hastalığa neden olan diğer risk faktörlerini ortadan kaldırmak için diğer doktorlarla işbirliğine gidebilir. Cilt yüzeyine uygulayabileceğiniz cilt bakım ürünlerine ek olarak kimyasal peeling, mikrodermabrazyon veya lazer uygulaması gibi tedavi yöntemlerini de önerebilir.^{1 6}

Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.

Kaynakça

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17758-keratosis-pilaris
https://www.healthline.com/health/keratosis-pilaris
https://www.healthdirect.gov.au/keratosis-pilaris
https://www.medicalnewstoday.com/articles/chicken-skin
 https://www.medicalnewstoday.com/articles/318591
https://www.healthline.com/health/keratosis-pilaris-diet