Güneşin faydaları dendiğinde ilk akla gelen D vitamini sentezindeki rolüdür. Cilt dokularında D3 vitamini üretiminde rol alan 7-DHC proteini bulunur. Bu protein, güneşin UVB ışınları ile etkileşime girerek D vitamini sentezlenmesini sağlar. D vitamini ve dolaylı olarak güneş ışığı aşağıdaki vücut fonksiyonlarının gerçekleştirilmesine yardımcı olur. İşte, güneş ışığının faydaları:
Tüm bunlara ek olarak güneş ışığının faydaları arasında şunlar da yer alır:
Güneş ışığı, beyinde bulunan ve ruh halini iyileştiren serotonin hormonu sentezini artırabilir. Bu hormon kişinin sakinleşmesine ve odaklanma yeteneğinin artmasına yardımcı olabilir. Serotonin düzeyindeki artış, geceleri uyku kalitesini iyileştiren ve uykuya dalmayı kolaylaştıran melatonin hormonunun salgılanmasını tetikleyebilir. Yeterince güneş ışığı alınmadığında serotonin ve buna bağlı olarak melatonin seviyesi düşebilir. Bu durum genellikle mevsim değişikliklerinde (genellikle günlerin kısaldığı kış aylarında) görülen mevsimsel duygudurum bozukluğu ya da SAD olarak bilinen bir majör depresyon riski yaratabilir. Ayrıca güneş ışığının faydaları arasında kadınlarda adet öncesi huzursuzluk semptomları, hamilelik depresyonu, panik atak ve anksiyete gibi durumlarda semptomların önlenmesine yardımcı olması sayılabilir. 2 3
Güneş ışığının faydaları arasında bazı kanser türlerine karşı koruyucu olabileceğine dair görüşler de yer alır. Yapılan araştırmalarda gün ışığı daha az olan bölgelerde yaşayanların daha güneşli bölgelerde yaşayanlara oranla bazı kanser türlerinde yakalanma olasılığının yüksek olduğunu göstermiştir. Aşağıdaki kanser türleri üzerinde güneş ışığının faydaları olduğu söylenebilir:
Önerilen sürelerde güneş ışığına maruz kalmanın kan basıncı seviyelerini düşürdüğüne ilişkin araştırmalar mevcuttur. Isıyla birlikte arterlerin genişlemesi kanın damarlarda daha rahat hareket etmesini sağlayarak kan basıncının düşmesini sağlayabilir. Bu durum kalp damar sağlığının korunmasına, kalp hastalıklarına yakalanma ve kalp krizi geçirme riskinin azalmasına yardımcı olabilir. Tip 1 diyabet, MS (multipl skleroz), romatoid artrit (RA), sistemik lupus eritematozus, inflamatuar bağırsak hastalığı ve tiroidit gibi hastalıklara yakalanma riskinin azalması da güneş ışığının faydaları arasında sayılabilir. 1 2
Güneş ışınlarına aşırı maruz kalmanın cilt üzerinde olumsuz etkilere sahip olduğu bilinen bir gerçektir. Ancak bazı cilt sorunları üzerinde güneşin cilde faydaları olabilir. Örneğin sarılık, sedef hastalığı, akne, egzama gibi problemlerde güneş ışığının faydaları cildi destekleyebilir. Bu problemler ciltte lezyon ve kızarıklıklara yol açabilir. Egzama ciltte iltihaplanmaya neden olur. Güneş ışığı iltihabın azalmasını sağlayan bir cilt bileşeninin salınımını tetikler ve egzama semptomlarını hafifletebilir. Sedef hastalığı ciltte yamalı bir görünüm oluşturan cilt döküntüleri meydana getirir. Güneşin UVB ışınları cilt döküntülerinin hızını yavaşlatarak sedef hastalığının tedavisine destek olabilir. Güneşin yüze faydaları bunlarla sınırlı değildir. Herhangi bir cilt rahatsızlığı olmasa da belirli süre güneş ışığında kalmak, akne ve sivilcilerin kurumasını destekleyerek cildinize ışıltı katabilir. 2 4
Güneş ışığının faydaları sağlık açısından önem taşısa da güneş ışınlarına uzun süre maruz kalmak cilt hücrelerine hasar vererek kırışıklıklara, alerjilere hatta kansere yol açabilir. Güneşlenmenin faydaları için aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz:
Güneş ışığının faydaları için güneşle sağlıklı bir ilişki kurmak önemlidir. Bunun için tüm vücutta güneş kremi kullanımına dikkat etmek gerekir. Yetişkin bir bireyin tüm vücudu için en az iki yemek kaşığı ölçeğinde güneş kremi kullanması önerilir. Ayrıca güneş kremi seçerken geniş spektrumlu olmasına dikkat etmeniz gerekir. UVA ve UVB olmak üzere iki çeşit güneş ışığı vardır. Seçtiğiniz kremin hem UVA hem de UVB ışınları için bariyer oluşturduğundan emin olmalısınız. Ayrıca son kullanım tarihi geçmiş güneş kremi kullanmaktan kaçınmalısınız. Son kullanma tarihi geçmiş güneş kremlerinin güneş ışınlarından koruma özelliği azalır.
SPF, güneş kreminin koruma faktörünü ifade eder. Güneş kreminin en az 30 SPF içermesi önem taşır. Güneş kremini sık sık yenilemeniz önemlidir. Kremlerin belirli bir süre koruyucu özelliği vardır. Özellikle denize ya da havuza girdikten sonra güneş kreminin mutlaka yenilenmesi gerekir. Bazı kremler suya karşı dayanıklıdır. Ancak genellikle bu süre 40 dakika kadardır. Bu nedenle her suya girdikten sonra güneş kremini yenilemek en idealidir.
Güneş ışınları, saat 11.00-15.00 saatleri arasında oldukça güçlüdür ve zarar verme kapasitesi yüksektir. Bu saatler arasında mümkünse dışarı çıkmayın. Dışarıda iseniz gölgede kalmaya dikkat edin. Özellikle bebeklerin doğrudan güneş ışığına maruz kalmasını önleyin.
Güneşten korunmak için geniş kenarlı bir şapka ve güneş gözlüğü kullanın. Giysilerinizin açık renkli ve hafif bir yapıya sahip olmasına dikkat edin. UV ışına dayanıklı kumaşlarla üretilen kıyafetleri de tercih edebilirsiniz.5
Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
Kaynakça
https://www.medicalnewstoday.com
https://www.healthline.com
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
aveeno.com
https://www.webmd.com
Benzer Blog Yazıları
Kantaron bitkisi oval uzun yaprakları olan ve sarı ya da mavi çiçek kümelerine sahip çalı şeklinde bir bitki türüdür.
Hangi cilt tipine sahip olursanız olun, günlük cilt bakımı rutini cilt sağlığının korunmasına ve kırışıklıklar gibi cilt problemlerinin önlenmesine yardımcı olabilir.