Cilt çatlağı, Derinin bütünlüğünün çizgisel olarak bozulması durumuna verilen isimdir. Deride çatlaklar cildin en dışta olan kısmı epidermiste ya da altta kalan derin kısmında yani dermiste olabilir. Dermiste olan çatlaklara stria denir. Yüzeyel çatlaklar genelde soğuk hava, sabun gibi dış faktörlere bağlı olurken derin çatlaklar genelde cildin hızla esnemesi gereken durumlarda yeteri kadar esneyememesinden kaynaklanır.
Cilt yüzeyinde pek çok yerde çatlak oluşabilir. Vücut çatlağı çeşitli bölgelerde daha sık görülse de yaşa ya da gebeliğe bağlı olarak da gelişebilen çatlak çeşitleri de vardır. Tüm çatlak çeşitleri stria adı altında birleşir. Gebelik, aşırı kilo alma gibi durumlardan sonra cildin eski haline gelememesi nedeniyle meydana gelen çatlaklar stria atrofisi olarak adlandırılır. Hamileliğe özgür diğer çatlak çeşidi ise stria gravidarumdur. Kalça, bacak, karın, sırt özellikle stria gravidarumdan etkilenen bölgelerdir. Vücudun hızlı büyümesi gibi ergenliğe bağlı çatlaklar ise stria distensi grubunda yer alır.
Stria çatlaklar derideki bağ dokularının hamilelik, obezite gibi nedenlerle gerilmesine bağlı yırtılması nedeniyle oluşur. Özellikle ergenlik dönemindeki kızlarda sıklıkla görülen bir çatlak çeşididir. Ya da hamileliğin 6. ayından sonra gerilmeye bağlı olarak gelişir. Çatlak belirtileri en başta parlak kırmızı renkli bir çizgi olup genelde zaman içerisinde solar. Zaman içerisinde çökük ince ve enine katlanmış şekillerde gözükür (3). Genelde kendiliğinden iyileşmez. Sağlık açısından bir sakıncası yoktur.
Cilt çatlaklarının diğer çeşidi ise cilt yüzeyinde çevresel faktörlere bağlı kuruma nedeniyle gerçekleşir. Kalınlaşmış ya da nasırlaşmış cilt ile kuruyan yer çevrelenebilir. Sıklıkla topuklar, eller, dudaklar ve yüzde kendini gösterir. Küçük çatlaklar yüzey üzerinde gelişir fakat tedavi edilmezse derinleşebilirler.
Cilt çatlakları özellikle ciltte meydana gelen kuruluklar ve tahrişler nedeniyle meydana gelir. Cildin kurumasına ya da çatlamasına neden olan hastalıklar ya da faktörler de vardır (4). Özellikle soğuk havalarda çatlamış el ve yüz çoğu insan tarafından rastlanan bir durumdur. Cilt çatlağı nedenleri şunlardır (4):
Cilt çatlakları hafif olduğu durumlarda merhemler ve kremler yoluyla tedavi edilebilen deformelerdir. Bu çatlaklar tedavi edilmediğinde komplikasyonlar meydana gelebilir. Çatlak oluşumu ile cildin alt katmanları da meydana çıkmaya başlar ve tedavi edilmediğinde cilt enfeksiyonlara karşı açık hale gelir. Bu nedenle çatlaklar ilerlemeden tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Özellikle kuru cilt çatlakları önlenmesi ve tedavisi için cildi nemli tutmak önem taşır. Kullanılan ürüne bağlı değişmekle birlikte genelde duştan sonra da olmak üzere günde 2 kez nemlendirici merhem ve kremlerin kullanımı önerilebilir (5). Kullanılabilecek diğer yöntem ise kaşıntılı çatlaklar için doktor kontrolünde kullanılan hidrokortizonlu kremlerdir. Ciltte iltihap bulunması durumunda bu iltihabı giderir ve çatlağı yatıştırırlar. İlerleyen dönemlerde ciddi çatlaklar mevcut ise dermatolog eşliğinde lazer tedavisi ya da ilaçların kullanımı gerekebilir. Deri çatlağının tedavisi için uygulanabilecekler şunlardır (5):
Ergenlik dönemindeki kişilerin vücutları büyüme, kilo alımı ve hormonal değişiklikler nedeniyle çatlayabilir (5). Ergenlerde vücut çatlakları normalde gergin olan cildin büyüme nedeniyle daha da genleştiğinde meydana gelebilir. Bu çatlaklar girintili görünüşte, kırmızımsı ve morumsu bir renkte olabilir. Genelde ilerleyen yaşlarda bu çatlaklar düzelebilir ve tamamen yok olabilir.
Yüz bölgesi dışarıdan gelen faktörlere karşı savunmasızdır. Olumsuz hava koşulları, tahriş edici temizleme ürünleri, kalitesiz kozmetik ürünlerin kullanımı gibi sebeplerle pullu, kuru bir cilt çatlaması meydana gelebilir. Yüzdeki çatlakların ortadan kaldırılması için aşındırmadan temizleyen ürünler kullanılmalı, aşındırıcı fırçalar ile yüz temizlenmemeli. Banyo sonrası cilt kurulandıktan sonra cildi nemlendiren kremler uygulanabilir. Gerekli durumlarda bu kremler gün içerisinde birden fazla kullanılabilir. Eğer kremler yolu ile düzelmeyen yüz çatlakları mevcut ise bir dermatoloğa görünmek doğru olabilir.
Hamilelikte çatlaklar sık rastlanan bir durumdur. Gebelikte çatlak genelde kilo alımının arttığı ve bebeğin büyüdüğü dönem olan 2. ve 3. trimesterde (3-9 ay arası) başlayabilir (7). Nadiren daha erken dönemde de başlayabileceği gibi doğum sonrasında da esneyen cildin geri dönüşü çatlamalara neden olabilir. Gebelikte çatlak önleme pek mümkün olmasa da uygun bir nemlendirici ile bu çatlaklar en aza indirilebilir.
Cilt çatlağı tedavi edildiğinde genelde iz bırakmayan bir sorun olsa da derinleşmiş ve tedaviye geç kalınmış durumlarda kalıcı izler oluşabilir. Bu durumlarda dermatolog tarafından uygun bir çatlak cilt tedavisi tercih edilebilir. Fakat çatlak oluşumu ile birlikte uygun bir krem kullanımı genelde iz kalmaması için çözüm sağlayabilir. Nemli ve canlı görünün bir cilt için pürüzsüz cilt bakımı konulu içeriğimizi inceleyebilirsiniz. Cilt için fayda sunan bitkileri merak ediyorsanız hamamelis faydaları konulu içeriğimizi de farklı bitkiler hakkında bilgi veren diğer içeriklerimizi de inceleyebilirsiniz.
Cilt çatlakları kişiye uygun bir krem ile tedavi edilebilen durumlardır. Fakat kanama, iltihap ya da başka semptomlar ile görülen çatlaklar oluştuğunda mutlaka bir dermatoloğa danışılmalıdır.
Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.
Kaynakça:
https://int.eucerin.com
https://elara.care
https://www.altmeyers.org
https://www.verywellhealth.com
https://www.healthline.com
https://kidshealth.org
https://www.whattoexpect.com
Benzer Blog Yazıları
Kantaron bitkisi oval uzun yaprakları olan ve sarı ya da mavi çiçek kümelerine sahip çalı şeklinde bir bitki türüdür.
Hangi cilt tipine sahip olursanız olun, günlük cilt bakımı rutini cilt sağlığının korunmasına ve kırışıklıklar gibi cilt problemlerinin önlenmesine yardımcı olabilir.